جزئیات خبر
شامپو هایی که خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهند
1398/3/2

 پژوهشگران  دانشگاه نوی ساد  (University of Novi Sad) صربستان در مطالعه اخیر خود دریافته‌اند مواد شیمیایی نظیر  فتالات  موجود در شامپو، اسباب بازی‌ها و کفپوش‌ها ممکن است خطر ابتلا به چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی را در افراد افزایش دهند.
به گزارش بهداشت نیوز بر اساس یافته‌های این مطالعه، افرادی که سطوح بالاتری از استر شیمیایی  فتالات (phthalates) را در ادرار خود دارند احتمال چاق شدن و ابتلاء به دیابت در آنها بیشتر است.
پژوهشگران دریافتند علاوه بر وجود فتالات در ادار این افراد، همچنین مقادیر خطرناکی از چربی در خونشان مشاهده شده که این نشان دهنده اختلالات متابولیک است. با این حال کارشناسان با انتقاد از این تحقیق میگویند شواهد و مدارک کافی برای پشتیبانی از این نتیجه گیری‌ها وجود ندارد.
اختلال متابولیک(Metabolic disorder) زمانی رخ می‌دهد که واکنش‌های شیمیایی غیرطبیعی، فرایند متابولیک طبیعی بدن را به هم بزند. یکی از دلایل اختلال متابولیک، اختلالات متابولیک ژنتیکی هستند و زمانی رخ می‌دهند که یک ژن معیوب باعث بروز نقص آنزیمی شود. این بیماری‌ها که انواع گوناگونی دارند، با نام خطاهای مادرزادی متابولیسم هم شناخته می‌شوند. بیماری‌های متابولیک همچنین ممکن است زمانی بروز کنند که کبد یا لوزالمعده قادر نیستند عملکرد طبیعی و درست خود را داشته باشند.
فتالات مواد افزودنی مورد استفاده در تولید پلاستیک است. استفاده از آنها در بسیاری از محصولات مانند آب بسته‌بندی شده و عطر نیز رایج است.
این مواد شیمیایی (فتالات) با ناباروری، چاقی و اختلال رشد مرتبط هستند. طی این مطالعه پژوهشگران تأثیر این مواد شیمیایی را بر روی جوندگان آزمایش کردند. پژوهشگران به منظور درک بهتر چگونگی تأثیر این مواد بر سلامت انسان، سطوح فتالات موجود در ادرار ۳۰۵ نفر را نیز اندازه گیری کردند.
سپس در گام بعدی، سطوح فتالات موجود در ادرار آنها را با وزن، تشخیص دیابت نوع ۲ و نشانگرهای اختلال عملکرد کبدی و یا عملکرد ضعیف متابولیسم مقایسه کردند.
نتایج وجود ماده شیمیایی مونواتیل فتالات (MEP) را در ادرار ۶۶ فرد نشان داد در ادامه آنها دریافتند ماده شیمیایی  مون و-۲- اتیل هگزیل فتالات (MEHP) نیز در ادرار ۷۲ فرد دیگر وجود دارد.
افراد چاقی که مورد آزمایش قرار گرفته بودند دارای سطوح بالاتری از مونواتیل فتالات، آنزیم  آسپارتات ترانس‌آمیناز (AST) و آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (ALT) بودند.
آنزیم  آسپارتات ترانس‌آمیناز (AST) و آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (ALT) آنزیم‌هایی هستند که زمانی که کبد آسیب می‌بیند، آزاد می‌شوند.
شرکت کنندگان چاق علاوه بر مقادیر بالای مونواتیل فتالات در ادرارشان، دارای سطوح بالاتری از  تری‌گلریسیدها (Triglyercide) در خون نیز بودند.
 تری‌گلریسید ها (Triglyercide) شایع‌ترین شکل از چربی در بدن هستند و از کالری اضافی در غذا تشکیل می‌شوند لازم به ذکر است سطح بالای آنها با بیماری قلبی مرتبط است.
سطح بالای مونواتیل فتالات و آنزیم  گاما گلوتامیل ترانس پپتیداز (GST) نیز در ادرار افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یافت شد.
همانند آنزیم  آسپارتات ترانس‌آمیناز (AST) و آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آنزیم  گاما گلوتامیل ترانس پپتیداز (GST) نیز زمانی که کبد آسیب می‌بیند، افزایش می‌یابد.
یافته‌های بیشتر نشان داد که شرکت کنندگان که وزن متعادلی دارند دارای سطوح پایینی از  مونواتیل فتالات (MEP) و  مون و-۲- اتیل هگزیل فتالات (MEHP) هستند.
 میلیکا مدی (Milica Medi) نویسنده ارشد این مطالعه گفت: نتایج نشان می‌دهد که فتالات باعث آسیب‌های جدی به کبد و همچنین تغییر متابولیسم و افزایش خطر ابتلاء به چاقی و دیابت می‌شود. ما باید به مردم در مورد اثرات بالقوه خطرناک ناشی از اختلال‌های غدد درون ریز بر سلامت آنها اطلاع رسانی کنیم و در انتها از دیگر دانشمندان خواست تا راهکارهایی را برای به حداقل رساندن تماس انسان با مواد شیمیایی مضر ارائه کنند.